top of page

Þórsmörk og Goðaland

Gönguleiðir

Svæðið norðan undir Eyjafjallajökli og vestan Mýrdalsjökuls nefna sumir einu nafni Þórsmörk. Ekki er það með öllu rétt, heldur skiptist það í fjölmörg stór og smá landsvæði sem fyrir ævalöngu fengu ýmiss nöfn. Þórsmörk aðeins eitt þeirra.

 

Sunnan Krossár eru svonefndir Suðurafréttir en til þeirra heyra Goðaland, Steinsholt, Stakkholt, Merkurtungur, Múlatungur og Teigstungur. Nöfnin eru arfleifð þeirra er áttu tilkall til afréttanna, lögðu þangað leið sína og þekktu þá náið. Í munnlegri geymd barst þekkingin frá manni til manns, frá einni kynslóð til annarrar allt til þess að þau voru skráð á bækur og landakort.

 

Eflaust hafa flestir litið á landið með „gagnaugunum“, horft til þess með augum bóndans sem þekkti gróðurfarið og vissi að þar gekk sauðfé vænna fram en annars staðar. Þó hlýtur einn og einn að hafa  virt fyrir sér landslagið og sagt með sjálfum sér að hér mættu nú fleiri njóta en kindur. Með tímanum hefur sauðfé fækkað en mannskepnunni fjölgað og nú mælast ótaldar unaðsstundir á slóðum sem ábyggilega eru orkuríkari en allar virkjanir landsins samanlagðar.

 

Á þessum slóðum hafa fjölmargir byrjað þar ferðamennsku sína og bundist landinu ævarandi böndum.

Gönguleiðir

Margar gönguleiðir um Þórsmörk og Goðaland eru þekktar, en fleiri eru lítt þekktar og um sumar vita aðeins örfáir. Hér verður nokkrum þekktum og óþekktum gönguleiðum lýst og er markmiðið að veita upplýsingar, auðvelda lesandanum ferðir um svæðið. Lýsingarnar eru engan vegin tæmandi því varla er hægt að gera gönguleiðum á þessum svæðum svo góð skil að ekki megi við bæta og einnig er langt í frá að getið sé allra mögulegra gönguleiða á hverjum stað.

 

Gönguleiðirnar eru flokkaðar eftir landsvæðum en skiptinguna má sjá á meðfylgjandi korti. Byrjað er við við Nauthúsagil sem er við leiðina inneftir. Undan Gígjökli rennur Jökulsá sem er vestari mörk Steinsholts. Við eystri mörkin, Steinsholtsá, tekur við Stakkholt og síðan Goðaland. Á milli Stakkholts og Goðalands er lítill afréttur sem nefnist Merkurtungur. Goðaland er langstærsti afrétturinn en austan við hann eru Tungur; Múlatungur, Guðrúnartungur og Teigstungur. Norðan Krossár er svo Þórsmörk.

 

Þrjár gönguleiðir liggja út úr Þórsmörk og Goðalandi. Til suðurs er Fimmvörðuháls. Þar yfir er ein fjölfarnasta gönguleið landsins og er áhugasömum hér bennt á bókina Fimmvörðuháls (útg. Útivist 2002) eftir höfund þessa rits. Gönguleiðin milli Þórsmerkur og Landmannalauga er flestum kunn meðal annars undir nafninu Laugavegurinn og er hér bent á bók Ferðafélags Íslands um gönguleiðina eftir Guðjón Ó. Magnússon.

 

Þriðja gönguleiðin er til suðvesturs, undir Eyjafjallajökli. Þessi gönguleið liggur einfaldlega eftir vegarslóðanum og út að Markarfljótsbrúnni gömlu. Sífellt fleiri leggja þar land undir fót, hjólandi og jafnvel er farið þarna um á gönguskíðum að hluta eða öllu leyti. Sjaldgæft er þó að snjóalög að vetrarlagi leyfi slíkar ferðir núorðið. 

Gönguleiðirnar

  1. Auralda

  2. Básar

  3. Básar, yfir í Langadal

  4. Básar, að Hrunaá

  5. Básaskörð

  6. Bláfell

  7. Bólfell

  8. Búðarhamar

  9. Draugabólið við Fagraskóg

  10. Goðaland

  11. Gunnufuð

  12. Göltur

  13. Hamraskógar

  14. Hattur   

  15. Hátindar

  16. Heljarkambur

  17. Fimmvörðuháls 

  18. Hestagötur og Foldir 

  19. Húsadalur          

  20. Hvannárgil        

  21. Hvannárgil fremra           

  22. Krossárjökull     

  23. Krossárjökull syðri         

  24. Krossárjökull, nyrðri       

  25. Langidalur         

  26. Langidalur í Bása

  27. Litfari   

  28. Litli-endi

  29. Merkurbæir að Gígjökli   

  30. Merkurker         

  31. Merkurrani        

  32. Mófell  

  33. Múlatungur       

  34. Nauthúsagil       

  35. Réttarfell

  36. Réttarfell, yfir fjallið

  37. Rjúpnafell         

  38. Skerjaleiðin við Grýtutind

  39. Slyppugil          

  40. Snorraríki          

  41. Stakkholt          

  42. Stakkholtsgjá     

  43. Stakur  

  44. Stangarháls        

  45. Steinsholt         

  46. Steinsholtsjökull

  47. Stórendi

  48. Strákagil           

  49. Strákagil, Foldir, Hrunaá        

  50. Teigstungur       

  51. Tindfjöll           

  52. Tungnakvíslarjökull, N-leið    

  53. Tungnakvíslarjökull, S-leið     

  54. Útigönguhöfði    

  55. Útigönguhöfði, hringur    

  56. Útigönguhöfði, yfir hann  

  57. Valahnúkur        

  58. Valahnúkur, hringur        

  59. Þórsmörk 

  60.      

bottom of page